Podejrzewam, że większość konsumentów nie ma o tym pojęcia a warto, przynajmniej od czasu do czasu, dla własnego bezpieczeństwa odwiedzać stronę Głównego Inspektora Sanitarnego lub portal RASFF.
RASFF to system wczesnego ostrzegania o bezpośrednim lub pośrednim zagrożeniu dla zdrowia ludzi, pochodzącym z żywności lub pasz. System ma służyć ochronie konsumenta przed niebezpieczną żywnością stanowiącą zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi i należy zaliczyć do systemu bezpieczeństwa żywności, jako jeden z jego elementów. Został ustanowiony przez Rozporządzenie (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności .
Gdzie szukać informacji o niebezpiecznej żywności ?
http://gis.gov.pl/zywnosc/ostrzezenia-publiczne-dot-zywnosci
lub
http://ec.europa.eu/food/safety/rasff/index_en.htm
Sieć RASFF obejmuje: KOMISJĘ, URZĄD (European Food Safety Authority), PAŃSTWA CZŁONKOWSKIE, które wyznaczają punkty kontaktowe będące członkiem sieci. Komisja jest odpowiedzialna za zarządzanie siecią.
Jak działa sieć RASFF?
Jeżeli członek sieci posiada jakąkolwiek informację związaną z istnieniem bezpośredniego lub pośredniego niebezpieczeństwa grożącego zdrowiu ludzkiemu, pochodzącego z żywności lub pokarmu, to o takiej informacji natychmiast powiadamia Komisję w ramach systemu wczesnego ostrzegania. Komisja następnie niezwłocznie przekazuje tę informację pozostałym członkom sieci.
Państwa Członkowskie niezwłocznie powiadamiają Komisję o:
- każdym przyjętym przez nie środku, którego celem jest ograniczenie wprowadzania na rynek lub zmuszenie do wycofania z rynku, albo wycofanie żywności lub pasz dla ochrony zdrowia ludzkiego i wymagającym szybkiego działania;
- każdym zaleceniu lub uzgodnieniu z profesjonalnymi podmiotami, których celem jest, na podstawie fakultatywnej lub obowiązkowej, ochrona, ograniczenie lub wprowadzenie specyficznych warunków co do wprowadzania na rynek lub ostatecznego spożycia żywności lub pasz, ze względu na poważne ryzyko dla zdrowia ludzkiego, wymagające szybkiego działania;
- każdym odrzuceniu, związanym z bezpośrednim lub pośrednim ryzykiem dla zdrowia ludzkiego, partii, kontenera, albo ładunku żywności lub pasz przez właściwy organ na posterunku granicznym Unii Europejskiej.
Środki nadzwyczajne stosowane przez Komisję w ramach RASFF.
Rozporządzenie WE nr 178/2002 przyznaje Komisji w ramach systemu RASFF prawo zastosowania środków nadzwyczajnych w sytuacji, gdy żywność pochodząca ze Wspólnoty lub przywożona z państwa trzeciego, prawdopodobnie stworzy poważne ryzyko dla zdrowia ludzkiego, zdrowia zwierząt lub środowiska, a takie ryzyko nie może być wystarczająco objęte za pomocą środków podjętych przez dane Państwo lub Państwa Członkowskie.
Jakie środki nadzwyczajne może zastosować Komisja?
W przypadku żywności, która pochodzi ze Wspólnoty:
- zawieszenie wprowadzania na rynek lub spożywania danej żywności;
- ustanowienie specjalnych warunków dla danej żywności;
- każdy inny stosowny środek tymczasowy.
W przypadku żywności , która pochodzi z państwa trzeciego, czyli spoza terytorium Unii Europejskiej:
- zawieszenie przywozu żywności z całego lub części danego państwa trzeciego, a gdy jest to możliwe do zastosowania, z państwa trzeciego tranzytowego;
- ustanowienie specjalnych warunków dla żywności w całym danym państwie trzecim lub jego części;
- każdy inny stosowny środek tymczasowy.
Rodzaje powiadomień w RASFF.
Powiadomienia mają na celu zapewnienie wszystkim członkom sieci niezwłoczny dostęp do informacji w celu sprawdzenia, czy dany niebezpieczny produkt znajduje się na ich rynku, tak aby mogły one podjąć wszelkie niezbędne środki.
- Alert notyfication (powiadomienie alarmowe) oznacza powiadomienie o zagrożeniu, które wymaga lub może wymagać natychmiastowego działania w innym państwie będącym członkiem sieci. Najczęściej dotyczy przypadków, gdy niebezpieczna żywność może spowodować wystąpienie groźnych konsekwencji zdrowotnych lub nawet śmierć albo przejściowe niepożądane skutki zdrowotne, a szybkie działanie jest lub może być wymagane w innym kraju niż kraj powiadamiający.
- Information notifications (powiadomienie informacyjne) – oznacza powiadomienie o zagrożeniu, które nie wymaga natychmiastowego działania w innym państwie będącym członkiem sieci. Ten rodzaj powiadomień stosuje się w sytuacji, gdy produkt dla którego zidentyfikowano ryzyko nie wymaga szybkiego działania lub ryzyko to nie jest uważane za poważne albo produkt nie jest dostępny na rynku w momencie zgłoszenia. Informacje dzielimy na:
- Information notifications for follow-up – (powiadomienie informacyjne w celu działań następczych) oznacza powiadomienie informacyjne związane z produktem, który został wprowadzony do obrotu lub może zostać wprowadzony do obrotu w innym państwie będącym członkiem sieci;
- Information notifications for attention – (powiadomienie informacyjne w celu zwrócenia uwagi) oznacza powiadomienie informacyjne związane z produktem, który: (i) znajduje się w obrocie jedynie w powiadamiającym państwie będącym członkiem sieci; albo (ii) nie został wprowadzony do obrotu; albo (iii) nie znajduje się już w obrocie.
- Border rejection notifications (powiadomienie o odrzuceniu na granicy) oznacza powiadomienie o odrzuceniu partii, kontenera lub ładunku żywności lub paszy, o czym mowa w art. 50 ust. 3 lit. c) rozporządzenia (WE) nr 178/2002; dotyczy dostawy żywności, pasz lub materiałów do kontaktu z żywnością, której odmówiono wjazdu do Wspólnoty w związku z zagrożeniem dla zdrowia ludzkiego, a także zdrowia zwierząt lub dla środowiska, jeżeli dotyczy ono paszę.
Ponadto w systemie funkcjonują tzw. RASFF NEWS dotyczące wszelkiego rodzaju informacji związanych z bezpieczeństwem żywności lub pasz, które nie zostały przekazane jako powiadomienia alarmowe, informacje lub powiadomienie o odrzuceniu granicznym, ale które są oceniane jako ważne i interesująca dla organów kontroli żywności w państwach członkowskich. Wiadomości RASFF oparte są często na informacjach otrzymywanych za pośrednictwem mediów lub z innych źródeł: informacje z państw trzecich lub organizacji międzynarodowych.
Siecią powiadomień w Polsce zarządza Główny Inspektor Sanitarny, który prowadzi Krajowy Punkt Kontaktowy i koordynuje działania w zakresie systemu Rapid Alert System for Food and Feed RASFF w Polsce.
Ostatnie doniesienia:
OSTRZEŻENIE (zobacz o jaki produkt chodzi)
http://gis.gov.pl/images/ostrzezenia_publiczne/nua_pestki_gorzkiej_moreli.pdf
| Data
|
Produkt | Producent
/Dystrybutor |
Powód ostrzeżenia | |
| 17.03.2016 | NUA Gorzkie pestki moreli BIO, 175 g | NUA Naturals Unit 8
Westside Enterprise Centre, Westside, Galway, Irlandia |
Ryzyko związane
ze spożyciem zbyt dużej ilości produktu |
KOMUNIKAT: Gorzkie pestki moreli i gorzkie migdały.
Czy spożywanie gorzkich pestek moreli i gorzkich migdałów jest bezpieczne?
Ze względu na potencjalne ostre i długoterminowe toksyczne działanie wywołane przez cyjanek, Główny Inspektor Sanitarny odradza spożywanie gorzkich pestek moreli i gorzkich migdałów. Jeśli jednak konsument zdecyduje się na ich spożywanie, osoba dorosła nie powinna spożywać więcej niż 1-2 gorzkich pestek moreli * lub gorzkich migdałów w ciągu jednego dnia, gdyż większa dawka może spowodować poważne zagrożenie dla zdrowia. * Ilość ta została wyliczona na podstawie Maksymalnego Tolerowanego Dziennego Spożycia (the Maximum Tolerable Daily Intake) na poziomie 20 µg/kg masy ciała/dzień ustalonego przez Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives – JECFA) oraz na podstawie średniej zawartości jonu cyjankowego w pestce w ilości 0,5 mg.
Na czym polega problem? Informacje dostępne w Internecie sugerują, że gorzkie pestki moreli mogą być stosowane jako alternatywna terapia w leczeniu raka, a produkty (pestki oraz sproszkowane pestki) są łatwo dostępne w sprzedaży internetowej oraz poprzez inne źródła. W niektórych przypadkach ilość gorzkich pestek moreli i gorzkich migdałów, która jest zalecana do spożycia, jest bardzo duża, co może prowadzić do znacznego narażenia na cyjanek i w konsekwencji zatrucia organizmu. GIS ostrzega przed spożywaniem w ciągu jednego dnia więcej niż 1-2 pestek gdyż większa dawka może spowodować poważne zagrożenie dla zdrowia.
Czym są gorzkie migdały i gorzkie pestki moreli? Migdały są nasionami migdałowca zwyczajnego (Prunus dulcis), natomiast pestki moreli to wewnętrzna część pestki świeżej moreli. Te nasiona lub pestki mogą być gorzkie lub słodkie i zawierają zróżnicowane ilości substancji o nazwie amigdalina. Z zasady, odmiany dzikich i gorzkich migdałów i drzew morelowych (np. Prunus dulcis var. amara) produkują nasiona gorzkich migdałów i pestki gorzkich moreli, które zawierają wyższe ilości amigdaliny. Nasiona słodkich migdałów (np. produkowane przez Prunus dulcis var dulcis) i pestki słodkich moreli (np. produkowane przez Prunus Armeniaca cv. Montrose) są przeważnie słodkie i zawierają małe ilości amigdaliny.
Co to jest amigdalina? Amigdalina należy do grupy naturalnych toksyn roślinnych zwanych glikozydami cyjanogennymi. Główne rośliny jadalne, w których występują glikozydy cyjanogenne to migdały, sorgo, maniok, fasola półksiężycowata, owoce pestkowe (jak morela czy brzoskwinia) i pędy bambusa. Wysokie poziomy amigdaliny były wykrywane w surowych gorzkich migdałach i gorzkich pestkach moreli (a także niejadalnych pestkach innych owoców, np. jabłek i wiśni). Spożycie gorzkich migdałów i gorzkich pestek moreli może stanowić ryzyko dla zdrowia, gdyż amigdalina w organizmie rozkłada się uwalniając cyjanowodór (HCN) w wyniku działania enzymów obecnych w pestkach (β-3-glukozydazy) i /lub poprzez hydrolizę w wyniku działania mikroflory jelitowej. Cyjanowodór jest szybko absorbowany i rozprowadzany przez organizm i może powodować poważne działania toksyczne w zależności od stężenia spożytej amigdaliny i innych czynników metabolicznych.
Jakie jest zastosowanie tych pestek? Pestki moreli i migdałów (gorzkie lub słodkie) są używane do wzbogacania smaku żywności i napojów, w tym likierów (np. amaretto) oraz niektórych ciastek i ciast. Jednakże, używa się ich w bardzo małych ilościach co nie powoduje zagrożenia dla zdrowia. W ostatnim czasie, gorzkie pestki moreli oraz gorzkie migdały są błędnie promowane jako posiadające działanie przeciw-nowotworowe, co sprawiło, że niektórzy ludzie spożywają znacznie większe ilości tych produktów niż zwykle.
Przeczytałem, że gorzkie pestki moreli i gorzkie migdały mają działanie antyoksydacyjne i mogą być używane w leczeniu anty-nowotworowym?
Nie ma dowodów naukowych, potwierdzających że gorzkie pestki moreli, gorzkie migdały lub amigdalina są skuteczne w leczeniu raka. Gorzkie pestki moreli i gorzkie migdały nie powinny być spożywane w celach leczniczych.
Co może się zdarzyć jeśli spożyłem te produkty? Ryzyko i stopień zatrucia mogą różnić się w zależności od ilości spożytego produktu i zawartej w nim amigdaliny. Objawy zatrucia cyjankiem to ból głowy, zawroty głowy, zaburzenia psychiczne i ruchowe, sinica (niebieskawe zabarwienie skóry i błon śluzowych) z drgawkami i konwulsją, a w ciężkich przypadkach zatrzymanie akcji serca, śpiączka, a nawet śmierć.
Zjadłem gorzkie pestki moreli /gorzkie migdały i czuję się źle. Co powinienem zrobić? Jeśli zjadłeś te produkty i źle się czujesz, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza.
Czy planowane jest podjęcie działań w celu ograniczenia wprowadzania do obrotu tych produktów? Obecność cyjanowodoru w gorzkich pestkach moreli i gorzkich migdałach stanowi potwierdzone poważne zagrożenie dla zdrowia konsumentów w Unii Europejskiej (UE) i dlatego, działania na poziomie UE będą rozpatrywane po uzyskaniu oceny ryzyka przygotowanej przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności.
Komunikat pochodzi ze strony GIS: Komunikat
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Podstawa prawna:
- Rozporządzenie (WE) Nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności .
- ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 16/2011 z dnia 10 stycznia 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze dla systemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt.